Lode Verschingel: “We zijn 5 jaar geleden begonnen met dagbesteding, zodat de vriendschappen van onze kinderen die op school werden gesmeed verder uitgebouwd konden worden. De bouwwerken zijn dit jaar op 17 mei gestart en in het najaar van 2022 zal het HONKhuis instapklaar zijn. HONK heeft dan welgeteld 10 jaar aan de weg getimmerd.”

Hoe het begon

"Onze kinderen Marie en Ella en de andere HONK-ers liepen school in Ter Bank, Bijzonder Onderwijs in Heverlee. Aan de schoolpoort waar ouders weleens een babbeltje slaan, viel het woord 'wachtlijsten'. Lut Gailly anticipeerde sterk op wat zich in Vlaanderen op dat vlak nog zou gaan afspelen. De eerste vergadering ging dan ook bij haar thuis door, informeel met zo'n 16 belangstellende ouderparen.

Daruit groeieden maandelijkse bijeenkomsten en al vrij vlug kamen we in contact met Bob Hendrikx die net startte met Think Out of The Box, een van de eerste echte ouderprojecten. En met Bies Henderickx van GiPSo die toen al beginnende ouderinitiatieven in heel Vlaanderen inspireerde en begeleidde. Er werd een vergadering belegd in De Schorre in Boom, waar maar liefst 100 ouders aanwezig waren”.

Hoofd- en bijzaak scheiden

Een oudergroep gedurende al die jaren eensgezind houden, is geen evidentie. Lode: “Binnen HONK, zijn we steeds blijven bewaken dat hoofd- en bijzaken van elkaar gescheiden blijven. En ook dat de dringendste zaken, de dingen die echt aan de orde waren op dat moment eerst werden besproken. (Lees verder onder de foto)

Lode met dochter Marie (foto: Amélie Soenen)

Zo bewaar je makkelijker eensgezindheid over de beslissingen die genomen zijn. En we legden van bij het begin vast dat het uiteindelijk doel ‘wonen’ was.” In 2014 werd de vzw opgericht met een aantal werkgroepen rond zorg, wonen, financiën en communicatie. De startgroep viel terug op 12.

Lode: “Dat kwam door het verschil in zorgvraag, want er is toch een groot verschil tussen mensen met een lichte of matige beperking en wanneer er ook fysieke beperkingen bijkomen. We hadden 2 zwaar autistische profielen in de groep en iemand die ook in een rolstoel zat.

Men kan zich terecht de vraag stellen of zo’n combinatie binnen een kleinschalig ouderproject überhaupt wel organisatorisch en financieel mogelijk is. ‘Zorg op maat’ is nochtans één van onze basisprincipes, maar anderzijds kan je niet anders dan de tering naar de financiële nering zetten. Uiteindelijk zijn we met dagbesteding begonnen toen 4 van onze gasten de school beëindigd hadden. We hadden op dat ogenblik 3 budgetten, waar we 2 deeltijdse begeleiders mee konden betalen. We huurden een klein arbeidershuisje in een fijne sociale wijk in Leuven.

Deze dagwerking telt nu, in september 2021, 12 gasten. Voltijds doorheen de week, waarbij we naar 6 medewerkers gaan, nu met 9 budgetten voor 13 mensen. En waarbij het solidariteitsprincipe wordt gehuldigd dat in ouderprojecten standaard is geworden.”

In de stad of landelijk?

Toen ‘wonen’ op de HONK-agenda verscheen, werd de keuze van een locatie uiteraard druk besproken. De makelaarskreet ‘ligging, ligging, ligging’ geldt immers ook voor ambitieuze oudergroepen.

Lode: “Een stad biedt meer mogelijkheden naar ondersteuning toe en biedt ook een grotere keuze aan inclusieve activiteiten. In een landelijke omgeving is dat veel minder evident, bovendien werpt zich dan meteen een mobiliteitsprobleem op, moeten sommige van onze jongeren te veel in een busje zitten enz.

Maar het is natuurlijk aantrekkelijk om op een boerderij met dieren te werken… We zijn echt niet over één nacht ijs gegaan.”

“Wij gingen er oorspronkelijk van uit dat huren goedkoper zou zijn en dat de financiële drempel dan voor iedereen zo laag mogelijk zou blijven, waarbij we ook het gebruikelijke principe hanteren dat hoogstens een derde van het inkomen naar de woonkost mag gaan”.

Met het woonproject in zicht ging ook HONK op zoek naar een vergunde zorgaanbieder. “In Leuven kwam Alvinnenberg meteen op de voorgrond, een voorziening die ook historische banden heeft met Ter Bank waar onze kinderen school liepen. Er wordt nu toegewerkt naar een protocol van samenwerking, dat van start zal gaan rond orthopedagogische ondersteuning. Wanneer zich een zwaardere zorgvraag aandient, moeten we toch oplossingen kunnen voorzien.

Het zijn hartverscheurende beslissingen om iemand met een zwaardere zorgvraag te moeten wegsturen of weigeren.

Anderzijds kan HONK ook een waardevolle aanwinst zijn voor sommige cliënten van Alvinnenberg, een overleg dat inhoudelijk nog verder wordt gevoerd.

“In totaal hebben we de voorbije jaren meer dan 30 locaties bezocht, met een aantal begonnen de onderhandelingen en besprekingen stevig vorm aan te nemen. Maar toen we op de Hertogensite in hartje Leuven poolshoogte gingen nemen, werden we echt gecharmeerd door het vernieuwende en diverse aanbod. Projectontwikkelaar Resiterra bouwt er in samenspraak met de stad een site van een kleine 7 ha uit.

De Leuvense Universiteit was er grotendeels eigenaar van en er stond ook de Sint-Pieterskliniek, die eigenlijk nooit helemaal in gebruik werd genomen. Op die plaats komt een nieuwe zaal voor podiumkunsten. Het cohousingproject Botanico aan de andere zijde van de site is al bewoond en er komen nieuwe woongelegenheden, een woonzorgcentrum, assistentiewoningen en een welzijnstoren waar heel wat eerstelijnsdiensten samengebracht worden.

Bovendien zal de site ook volledig verkeersvrij worden en komt er een groot park. Daarmee waren we echt overtuigd. Veel locaties en voorzieningen waar we met onze jongeren gebruik van maken, bevinden zich binnen wandelafstand: de circusschool en de fitnesszaal waar we met de gasten regelmatig heengaan, de bibliotheek, winkels die we vaak bezoeken of waar ze begeleid werken…

We hebben een goede samenwerking met de stad Leuven, dus ook in de cafetaria en vestiaire van de nieuwe podiumkunstenzaal verwachten we een aantal HONKers tewerk te stellen.”

Bestemming: welzijnsproject

“Nog een kantelpunt was het feit dat we ons gebouw van 4 verdiepingen op de Hertogensite moesten aankopen. Ook al is het duur - € 2,575 miljoen - het is niet eens de reële commerciële prijs. Er werden een aantal afspraken vastgelegd wat bewoning op de site betreft. Zo komen er 540 woonentiteiten waarvan 10 % sociaal bestemd moest worden. Daarvan moest zo’n derde bestemd worden voor een welzijnsproject. Dat zijn wij dus. En die 10 % moet aan een sociaal tarief verkocht worden.

Voor 12 ouderparen die veiligheidshalve liever wilden huren, hikten we inderdaad wel tegen zo’n pittig bedrag aan. We hebben dan een financieel plan opgemaakt voor € 2,8 miljoen, want het huis moet tenslotte toch ook nog ingericht worden en er zijn nog extra kosten voor parkeerplaatsen...

Gelukkig hebben we doorheen de jaren, dankzij giften en tal van activiteiten, een niet onaardige spaarpot opgebouwd van toch enkele honderdduizenden euro.

Vlabinvest is een organisatie in Vlaams- Brabant, en die provincie heeft een historische achterstand wat het aantal zorgplaatsen betreft. Vlabinvest subsidieert daarom organisaties die bijkomende zorgplaatsen creëren."

Kostenplaatje

• “€ 650 000 uit onze spaarpot, € 250 000 subsidie van Vlabinvest, wij ouders brengen nog € 150 000 extra in en we hoopten via ons netwerk nog eens € 350 000 te kunnen ophalen.
• Vorig jaar hebben we dan ook een coöperatieve vennootschap opgericht, die de aankoop deed en waardoor we aandelen kunnen uitschrijven voor investeerders uit ons netwerk. Daarnaast hebben vorig jaar ook een projectrekening geopend bij de Koning Boudewijnstichting waardoor, voor 2020, 60 % van de gift fiscaal aftrekbaar werd. Die campagne loopt nog, maar we hebben het beoogde kapitaal al ruim opgehaald.
• Dan moesten we nog maximaal € 1,4 miljoen – de andere helft – lenen. Naarmate onze campagne méér opbrengt, zullen we minder moeten lenen. Op 25 jaar kunnen we dat bedrag afbetalen aan nu al een stuk minder dan de sociale huurprijs die we altijd als maximum gesteld hadden : € 450 per jongere.“

HONKvaste thuisbasis

“10 jaar vergaderen, algemene vergaderingen, raad van bestuur, werkgroepen, overleg met alle mogelijke derden… het is toch geen evidentie voor 13 ouderkoppels van wie de meesten toch ook nog werken. Dat gebeurt dus allemaal ‘buiten de uren’.

We prijzen ons gelukkig dat we voor ondersteuning beroep kunnen doen op een schare vrijwilligers die ook echt mee aan de kar trekken. Zo zijn we 5 jaar geleden met een eetcafé begonnen, waar onze jongens in de keuken staan en ook mee opdienen. De begeleiding gebeurt door 2 medewerkers, aangevuld met een club trouwe vrijwilligers, zonder wie het onmogelijk zou zijn om die zaak echt vlot te laten draaien”.

Eind 2022 wordt het HONKhuis dus opgeleverd en krijgen Simon, Lore, Sarah, Elias, Jorn, Jasper, Caline, Glen, Elien, Lauranne, Marie, Ella en Thias eindelijk hun definitieve nieuwe thuisbasis. HONKvast!

Chris Troffaes - Foto’s: Amélie Soenen

Wil je de Honkers helpen? Neem dan een kijkje op www.honk.be en op hun Facebookpagina. Zelf een woonproject starten? GiPSo helpt je op weg, check gipso.be of bel 02/897 33 99.

Dit artikel verscheen in het STAN Magazine van september 2021. Leden van STAN Trefpunt Verstandelijke Handicap krijgen dit magazine 4 keer per jaar in de bus. Ook lid worden? Klik dan hier.